Ik werk in de zorg

Het griepvaccin wordt doorgaans in de schouderspier gezet. Het lichaam reageert vervolgens door afweerstoffen aan te maken tegen deze cocktail van geïnactiveerde influenzavirussen. Hierdoor wordt de kans dat je griep krijgt kleiner: gemiddeld rond de 40%, dit kan per seizoen verschillen. Als je toch griep krijgt verloopt de ziekte milder. Aangezien de samenstelling van de griepprik bijna ieder jaar wijzigt en de bescherming na een tijd afneemt, wordt geadviseerd elk jaar een nieuwe griepprik te halen.

Zoals elk geneesmiddel kan ook de griepprik bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee te  

maken. De meeste bijwerkingen zijn mild en treden meestal op binnen de eerste 3 dagen na vaccinatie en verdwijnen gewoonlijk binnen 1 tot 3 dagen. 

Zeer vaak (komen voor bij meer dan 1 op de 10 gebruikers): 

- Hoofdpijn, spierpijn (myalgie), zich onwel voelen (1), pijn op de injectieplaats. 

Vaak (komen voor bij minder dan 1 op de 10 gebruikers) 

- Koorts (2), rillingen, reacties op de injectieplaats: roodheid (erytheem), zwelling, harde plek (induratie). 

(1) Vaak bij ouderen 

(2) Soms bij ouderen 

Een volledig overzicht van alle mogelijke bijwerkingen van de griepprikken die worden gebruikt in het nationaal programma grieppreventie is te vinden in de bijsluiters: https://www.rivm.nl/griep-griepprik/griepprik/bijsluiters-en-productinformatie-nationaal-programma-grieppreventie 

. De griepprik bestaat uit een cocktail van 4 geïnactiveerde influenza-virusstammen. De virusdeeltjes in de griepprik zijn zodanig bewerkt waardoor ze zelf geen griep meer kunnen veroorzaken na vaccinatie. Je kan dus géén griep krijgen van de griepprik.

De griepprik vermindert de kans op griep met ongeveer 40%, dit verschilt per seizoen, afhankelijk van de circulerende stammen en de match met het vaccin. Als je na de griepprik toch griep krijgt verloopt de ziekte milder.

Jaarlijks krijgt ongeveer 1 op de 10 mensen de griep. De kans dat je griep krijgt is dus niet groot, maar je kan de kans nog meer verkleinen door het nemen van een griepprik. Daarnaast bescherm je niet alleen jezelf, maar ook anderen zoals collega’s en mensen in je omgeving die mogelijk in een risicogroep vallen.

Griep is vervelend, maar kan ook ernstig verlopen. Sommige mensen lopen extra risico om ernstig ziek te worden door griep, bijvoorbeeld mensen van 60 jaar en ouder, maar ook voor mensen met onderliggend lijden zoals bijvoorbeeld long- of hartaandoeningen. Bij jongere mensen is de effectiviteit van de griepprik hoger dan bij ouderen. Als zorgmedewerker is het dus nuttig om een griepprik te nemen, omdat ouderen en kwetsbare mensen ondanks de griepprik minder beschermd kunnen zijn.

De risicogroepen die in aanmerking komen voor een griepprik zijn als volgt:

• Zwangere vrouwen vanaf 22 weken zwangerschap
• Kinderen met psychomotore aandoeningen
• Mensen met:
  • een leeftijd van 60 jaar en ouder inclusief mensen die vóór 1 mei van het volgend jaar 60 jaar worden;
  • afwijkingen en aandoeningen aan de luchtwegen en longen zoals astma, chronische bronchitis, longemfyseem;
  • chronische stoornis van de hartfunctie, zoals na een hartaanval, hartritmestoornissen of na een hartoperatie;
  • diabetes mellitus (suikerziekte) type 1 en 2; niet alleen mensen die insuline spuiten, maar ook de mensen die tabletten met bloedsuikerverlagende middelen slikken of een diabetesdieet volgen;
  • een chronische nieraandoening. Het gaat vooral om als de nieren door een ziekte niet meer goed werken (dus bijvoorbeeld niet bij nierstenen);
  • die kortgeleden een beenmergtransplantatie hebben ondergaan;
  • die geïnfecteerd zijn met hiv (humaan immunodeficientievirus);
  • verminderde weerstand tegen infecties (bijvoorbeeld door levercirrose, (functionele) asplenie, auto-immuunziekten, chemotherapie en afweerverlagende medicatie);
  • een leeftijd vanaf 6 maanden tot 18 jaar die langdurig salicylaten gebruiken (bijvoorbeeld bij chronische darmaandoeningen);
  • een verstandelijke handicap die in een instelling wonen;
  • een verstandelijke beperking die niet ineen instelling wonen (op advies van de verantwoordelijke (huis)arts);
  • een woning in een verpleeghuis;
  • een neurologische en neuromusculaire aandoeningen (NNMD);
  • een spierziekte, of een andere ziekte(n) aan het zenuwstelsel zoals Parkinson of ALS;
  • een doorgemaakt hersenbloeding of infarct;
  • met epilepsie;
  • longschade als gevolg van COVID-19
  • morbide obesitas (BMIBody Mass Index > 40)
  • dementie
  • cochleaire implantaten

^{Bron: RIVM}

Griep is vervelend! Als je niet tot de risicogroep behoort, kan je je op eigen initiatief of mogelijk via de werkgever laten vaccineren. De kans op besmetting met het griepvirus is het grootst in besloten, drukbezochte ruimten, zoals bijvoorbeeld kantoor, openbaar vervoer, school en kinderdagverblijven. Veel werkgevers bieden de griepprik aan hun medewerkers aan. Daarnaast bescherm je niet alleen jezelf, maar ook anderen zoals collega’s en mensen in je omgeving die mogelijk in een risicogroep vallen.

De griepprik wordt jaarlijks, doorgaans in de tweede helft van oktober tot en met november, gratis aangeboden aan mensen vanaf 60 jaar en volwassen en kinderen uit de risicogroepen via het Nationaal Programma Grieppreventie van de overheid. Deze risicogroepen krijgen via de huisarts een oproep.

De bescherming die de griepprik biedt neemt na verloop van tijd af. Daarnaast muteren griepvirussen regelmatig. Daarom schatten deskundigen elk voorjaar in welke influenzavirussen de volgende winter het meest zullen circuleren. Op basis daarvan stelt de WHO* de samenstelling van de griepprik vast. Deze bestaat uit een cocktail van 4 geïnactiveerde influenza-virusstammen.

^{* WHO: World Health Organization (Wereldgezondheidsorganisatie)}

Vaccinatie tegen COVID-19 beschermt niet tegen griep, vaccinatie tegen griep beschermt niet tegen COVID-19.

Het griepvirus verandert regelmatig, waardoor de immuniteit afneemt tegen een eventuele volgende infectie.

Het nadeel van het opbouwen van natuurlijke immuniteit is dat je met het griepvirus geïnfecteerd moet raken.  Bij het natuurlijk doormaken van een griepinfectie is het vooraf niet te voorspellen hoe ernstig de infectie zal verlopen. Je kunt dus mogelijk erg ziek worden.

Met vaccinatie wordt je gevaccineerd met een geïnactiveerd griepvirus zodat je voldoende immuniteit opbouwt zonder dat je er griep van kunt krijgen. Met een griepprik voorkom je dus de ernstige gevolgen van griep maar je bouwt wel immuniteit tegen 4 varianten van de griep op.

^{* WHO: World Health Organization (Wereldgezondheidsorganisatie)}